Φυσική Νοημοσύνη (ΦN) είναι ο νευρολογικός (βιοχημικός / βιολογικός)  εναλλασσόμενος μετασχηματισμός  αισθητικών  επιδράσεων και κινητικών αντιδράσεων, που παρακολουθεί την αλληλουχία της νευρολογικής αλληλεπίδρασης και της παράγωγης πληροφορίας. Η διαδικασία της νόησης περιλαμβάνει τις γενικές νοητικές λειτουργίες της σκέψης (λογική) και του συναισθήματος (ψυχολογία). Η νόηση  ασχολείται με τη διαχείριση και τον έλεγχο της ενέργειας, της ισχύος (δυναμική), της δύναμης (αλληλεπίδραση), της παραλλαγής, της διάστασης, της κίνησης και της πληροφορίας. Σε απλή διατύπωση, η ΦN είναι η απόκτηση και εφαρμογή γνώσης και δεξιότητας που αναπτύσσεται με την εκπαίδευση και την εμπειρία.

Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) είναι η τεχνητή (τεχνικά κατασκευαζόμενη) έκδοση της φυσικής νοημοσύνης. Με λίγα και απλά λόγια, η ΤN είναι η απόκτηση και εφαρμογή γνώσης και δεξιότητας που αναπτύσσεται με τεχνικά μέσα προγραμμάτων υπολογισμού δεδομένων, τα οποία τρέχουν στα λειτουργικά συστήματα των σχετικών συσκευών.

Στο σημερινό επίπεδο τεχνολογικής εξέλιξης που είναι ηλεκτρονικό και ψηφιακό, η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο ηλεκτρονικός (ψηφιακός) εναλλασσόμενος μετασχηματισμός αισθητηριακών επιδράσεων και κινητικών  αντιδράσεων (ρομποτική)  μέσω  ηλεκτρονικών δικτυώσεων και δομημένων ψηφιακών πληροφοριών (δεδομένων). Η ΤΝ παράγεται από συσκευές υπολογιστών που εκτελούν λειτουργικά συστήματα και προγράμματα λογισμικού και μετατρέπουν τα εισερχόμενα σε εξερχόμενα δεδομένα. Ο προγραμματισμός του μετασχηματισμού γίνεται με αλγοριθμικές ρουτίνες που εξάγονται από παραλλαγές, μοντέλα και μοτίβα που εντοπίζονται σε αρχεία (συνήθως μεγάλων βάσεων) δεδομένων. Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται σε αυτόνομες ή ημιαυτόνομες συσκευές που εξυπηρετούν και ενισχύουν την ανθρώπινη διαχείριση και τον έλεγχο της ενέργειας, της ισχύος (δυναμική), της δύναμης (αλληλεπίδραση), της διακύμανσης, της διάστασης, της κίνησης και της πληροφορίας.

Στην κοσμολογία της εξέλιξης και τη Θεωρία της Νόησης, η φυσική και η τεχνητή νοημοσύνη εξηγούνται ως εξής:

Στο ανόργανο πεδίο, η δυναμική της ενέργειας εναλλάσσει κβαντικές καταστάσεις που σημειώνονται στις αλληλεπιδράσεις χαμηλότερου προσδιορισμού (συστολές σωματιδίων – ισχύς) με τις φυσικές καταστάσεις που σημειώνονται στις αλληλεπιδράσεις υψηλότερου προσδιορισμού (διαστολές αλληλεπιδράσεων – δυνάμεις). Αυτές οι εναλλαγές δημιουργούν μάζα και διαμορφώνουν διαστάσεις στο χώρο και στο χρόνο. Η υλική διαμόρφωση και η ενεργειακή δυναμική της μάζας αναπτύσσεται σε κίνηση και εξελίσσεται σε πληροφορία.

Στο οργανικό βιολογικό επίπεδο, το νευρικό σύστημα των ζωικών οργανισμών και ιδιαίτερα το κεντρικό νευρικό σύστημα αναπτύσσεται από τη διαδραστική κίνηση και συγκεκριμένα από τον έλεγχο της κίνησης και της ανάλογης λειτουργίας των οργανισμών αυτών. Ο έλεγχος της κίνησης είναι νευρολογικός και βασίζεται στις πληροφορίες που είναι παράγωγες των αλληλεπιδράσεων. Οι νευρολογικές πληροφορίες αναπτύσσονται από αντίστοιχες αλληλεπιδράσεις, οι οποίες είναι εναλλαγές μεταξύ αισθητικών επιδράσεων και κινητικών αντιδράσεων.  

Έλεγχος είναι η εναλλασσόμενη οριακή μετάπτωση και ο μετασχηματισμός από καταστάσεις χαμηλότερου προσδιορισμού (κβαντικές) σε καταστάσεις υψηλότερου προσδιορισμού (φυσικές). Το αισθητήριο νευρικό σύστημα επεξεργάζεται εισερχόμενες (πιθανές) σχετικές επιδράσεις αντανακλαστικής συναισθηματικής επίδρασης. Το κινητήριο νευρικό σύστημα επεξεργάζεται εξερχόμενες (βέβαιες) σχετικές αντιδράσεις δομημένης ορθολογικής αντίδρασης. Οι νευρολογικές εναλλαγές είναι δυναμικές και αναπτύσσουν επαναλήψεις και αναπαραγωγές.  

Η νευρολογία των πρωτευόντων αναπτύχθηκε από τον έλεγχο της κίνησης των άνω άκρων. Η νευρολογία των ανθρώπων αναπτύχθηκε από τον έλεγχο της κίνησης των ελεύθερων χεριών. Από την ανθρώπινη νευρολογία αναπτύχθηκε ο ανθρώπινος νους (η νόηση, η ψυχολογία και η πνευματικότητα).

Ψυχολογία είναι η νοητική λειτουργία που αναπτύσσεται και ασχολείται από τις αισθητικό – κινητικές αντανακλαστικές αλληλεπιδράσεις χαμηλότερου προσδιορισμού, άρα με το (κβαντικό) συναίσθημα και με τον πιθανό υπολογισμό των αλληλεπιδράσεων (κινήσεων).

Λογική είναι η νοητική λειτουργία που αναπτύσσεται και ασχολείται από τις κινητικό –  αισθητικές δομημένες αλληλεπιδράσεις υψηλότερου προσδιορισμού, άρα με την (φυσική) σκέψη και με τον ακριβή υπολογισμό των αλληλεπιδράσεων (κινήσεων).

Στον ανθρώπινο (νευρολογικό εγκέφαλο), ο συνδυασμός ψυχολογίας και λογικής αναπτύσσει ευφυία και διαμορφώνει την ανθρώπινη διανόηση.

Η νευρολογία, η νόηση, η κίνηση και η πληροφορία ασχολούνται με τη διάσταση και πιο συγκεκριμένα με το χρόνο. Στη διάσταση του χρόνου το βέβαιο (προσδιορισμένο) παρελθόν ρέει στο αβέβαιο (απροσδιόριστο) μέλλον, κατά το τρέχον παρόν. Συμβαίνει και το αντίστροφο, όπου στο χρόνο και στο τρέχον ρευστό παρόν, το αβέβαιο μέλλον αποκρυσταλλώνεται και καθορίζεται στο βέβαιο παρελθόν. Στη διάσταση του ενεργειακού χρόνου σταθερές καταστάσεις εναλλάσσονται με μεταβλητές καταστάσεις σύμφωνα με τη σχετικότητα της δυναμικής μάζας – ενέργειας. Αυτή η εναλλαγή αναπτύσσει ανάλογες ιδιότητες και στη διάσταση του υλικού χώρου.

Η ενέργεια, η κίνηση, η πληροφορία, η παράγωγη νευρολογία και η ανθρώπινη διανόηση και ευφυία, η (συναισθηματική) ψυχολογία και η (ορθολογική) σκέψη, αναπτύσσονται διαδραστικά και ασχολούνται θεμελιωδώς με τη διάσταση και συγκεκριμένα με το χρόνο. Με απλά λόγια, οι άνθρωποι (και όλα τα άλλα) ασχολούνται με το τι θα συμβεί στη συνέχεια, με τον μετασχηματισμό της αλλαγής και τον προσδιορισμό της διαφοράς.  Δηλαδή με το πως θα μεταλλαχθεί το προηγούμενο σε επόμενο γεγονός, στη τρέχον παρόν και στη φορά του χρόνου. Την απροσδιοριστία της πιθανότητας αντιμετωπίζουμε τεχνικά με τον προγραμματισμό και τον ορισμό (δομή) του μέλλοντος. Αυτή ενεργειακή επέκταση στο χρόνο και στο χώρο, είναι διαστατική, διαδραστική, εναλλασσόμενη και επαναλαμβανόμενη, σχεσιακή, οργανωτική, δημιουργική συνθηκών, διαμορφωτική καταστάσεων, δομική, λειτουργική και συστηματική.

Στην ανθρώπινη νόηση ο διαστατικός μετασχηματισμός που προέρχεται από τον νευρολογικό έλεγχο της κίνησης των χεριών γίνεται χρηστικός και οργανικός (εργαλειακός). Η χρηστικότητα αντλείται από τον μεταβολισμό της (χημικής) ενέργειας και την αναπαραγωγή που είναι οι δύο βιολογικές λειτουργίες ενεργειακού και υλικού μετασχηματισμού (εναλλακτικές αλληλεπιδράσεις και επαναληπτικές οργανώσεις) των κυτταρικών (βιολογικών) οργανισμών. Η οργάνωση δημιουργείται από τον έλεγχο της οργανικής λειτουργίας, της κίνησης και της αλληλεπίδρασης των οργανισμών. Στους ανθρώπους προστίθεται η χρήση από τον έλεγχο της κίνησης και ειδικά από τον έλεγχο της κίνησης των χεριών, της δημιουργικής δύναμης  και της παράγωγης ισχύος.

Τα όργανα είναι εφευρέσεις και συσκευές της ανθρώπινης επινόησης για το χρήσιμο και χρηστικό μετασχηματισμό της κίνησης, της διάστασης και κατ’ επέκταση της πληροφορίας. Αυτός ο μετασχηματισμός είναι τεχνολογικός, οικονομικός και οικολογικός.

Οι κύριες εκδόσεις των οργάνων είναι τα σκεύη, τα εργαλεία και τα όπλα (και τα χρήματα). Η χρήση (μεταχείριση, διαχείριση και εκμετάλλευση) εναλλάσσεται σε δόμηση και αποδόμηση και αναπτύσσεται σαν χειροκίνητη, μηχανική και αυτόματη λειτουργία σε μια ποικιλία συσκευών και μηχανημάτων. Ως εκ τούτου, τα όργανα είναι  χρήσιμοι,  ωφελιμιστικοί και εξυπηρετικοί πολλαπλασιαστές της ανθρώπινης δύναμης και δυναμικής. Το όργανο είναι επέκταση (των ελεύθερων χεριών) που χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους για να κυριαρχήσουν στη δυναμική της ενέργειας, της ισχύος και της δύναμης. Ανάλογα χρησιμοποιούνται τα χρήματα σε οικονομικές ανταλλαγές και συναλλαγές.   

Οι υπολογιστές και τα δίκτυα είναι ηλεκτρονικά συστήματα  που μπορούν να επεξεργαστούν πληροφορίες με ρουτίνες προγραμματισμού για προσδιορίσουν τις φυσικές διαμορφώσεις των κβαντικών καταστάσεων στο μέλλον και να μειώσουν την πιθανότητα των μελλοντικών γεγονότων στην αντίληψη των χρηστών. Οι υπολογιστές είναι επομένως όργανα που ενισχύουν τη φυσική νοημοσύνη των ανθρώπων. Προηγείται η ενίσχυση της ανθρώπινης διανόησης από τη γνώση, τη δεξιότητα και την ικανότητα που αποκτάται με την πληροφορία και την επικοινωνία, την αντίληψη και τη γνώση, την εκπαίδευση και την εμπειρία, την έρευνα και το πείραμα, τις αρχές και την πρακτική, τη μάθηση και τη διδασκαλία.

Συμπερασματικά, τα όργανα, οι υπολογιστές, τα δίκτυα και οι πληροφορίες που παράγουν και επεξεργάζονται είναι πολλαπλασιαστές της δυναμικής των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων (δυνάμεις και δυναμικές). Η σχέση ανθρώπου – μηχανής είναι σχέση κύριου – διαχειριστή. Οι υπολογιστές είναι μηχανές προγραμματισμού.

Ανάλογα, οι λεγόμενες συσκευές τεχνητής νοημοσύνης (TN) είναι τόσο τεχνητές, ευφυείς, επιδέξιες και επινοητικές όσο τις κάνουν οι προγραμματιστές τους και όσο τις χρησιμοποιούν οι χρήστες τους.

Υ.Σ. Ο χαρακτηρισμός των ανθρώπινων (νευρολογικών) αλληλεπιδράσεων ως αποκλειστικά νοηματικών η ευφυών δεν είναι τεχνικά ακριβής ή ηθικά σωστός η δε διαβάθμιση τους σε επίπεδο εξέλιξης και τάξης, είναι σχετική. Στην πραγματικότητα, ευφυείς είναι όλες οι αλληλεπιδράσεις, ανόργανες, οργανικές, βιολογικές και ανθρώπινες. Όπως αναφέρθηκε, η νοημοσύνη και η διανόηση αναπτύσσεται αρχικά στις εναλλαγές (ακολουθίες και συχνότητες) μεταξύ κβαντικών και φυσικών καταστάσεων. Έτσι, η νόηση και παράγωγη ευφυία ως παράγωγη της αρχέτυπης ενέργειας, γίνεται τυπική και συστηματική ιδιότητα της κίνησης και της πληροφορίας από τις αρχικές καταστάσεις της ενέργειας, των αλληλεπιδράσεων των συγκεντρώσεων, την ανάπτυξη των διαστάσεων και των αντίστοιχων σταδίων της υλικής – βαρυτικής, πυρηνικής και ηλεκτρομαγνητικής μάζας.

Ιωάννης Α. Οικονομίδης