Καμπούλ – Επίθεση στην Abbey Gate

Το πρόβλημα στην κάλυψη της αποχώρησης των συμμαχικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν από τα διεθνή ΜΜΕ, δεν ήταν η κριτική για τις διάφορες πτυχές της, ειδικά αυτή που προερχόταν από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα στις ΗΠΑ. Η κριτική είναι ιδιαίτερα εποικοδομητική είναι αναμενόμενη λειτουργία του Τύπου και της αντιπολίτευσης στην πολιτική δημοκρατία, της ελευθερίας και της πολυφωνίας. Βλέπω και διαβάζω συχνά εξαιρετικά δημοσιογραφικά έργα στον Τύπο και θαυμάζω θαρραλέες πράξεις αντιπολίτευσης στο Κογκρέσο. Δεν χρειάζεται λοιπόν να επεκταθώ εδώ με περαιτέρω σχόλια, θεωρητικές και πρακτικές αναλύσεις για την αξία της ενημέρωσης, τις αρχές της δημοσιογραφίας, τους επαίνους προς τους δημοσιογράφους, τη δέσμευση στην ακρίβεια της πληροφορίας (αλήθεια) και τις αρετές της πολιτικής αντιπολίτευσης. Εκτός αυτού, τις απόψεις μου σύμφωνα με τις ακαδημαϊκές μου σημειώσεις και τις δικές μου πρακτικές πάνω στα θέματα, είμαι βέβαιος ότι οι αναγνώστες μου γνωρίζουν. Εδώ θα προσθέσω μόνο το συνηθισμένο μου σχόλιο, ότι ο σεβασμός στην αξία της δημοσιογραφικής κριτικής και της πολιτικής αντιπολίτευσης είναι ηθικό αλλά και τεχνικό χαρακτηριστικό, που αναφέρεται συγκεκριμένα στη συζήτηση, το λόγο, τη λογική και το διάλογο και είναι βασικό στοιχείο λειτουργίας της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Το πρόβλημα αυτής της κάλυψης ήταν η κατεύθυνση και το πλαίσιο του reportage για την αποχώρηση από το Αφγανιστάν μέσα από προμελετημένες αν όχι προκαθορισμένες αφηγήσεις που εξυπηρετούσαν πολιτικούς στόχους των μέσων ενημέρωσης που ελέγχονται από ιδιωτικά καρτέλ και έχουν σχέσεις με την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα. Σε αυτή τη διαδικασία ελέγχου της ενημέρωσης, η κατεύθυνση αναπτύσσεται σε υπαγόρευση, όπου η ιστορία ακολουθεί το ρεπορτάζ αντί για το αντίστροφο. Έτσι, η υπαγόρευση εξελίσσεται στην τεχνική κατασκευής όχι απλώς ειδήσεων αλλά γεγονότων καθοδηγώντας καταστάσεις όπου τo reportage είναι το γεγονός και το γεγονός είναι μόνο να επιβεβαιωθεί (η εκτέλεση του) “reportage” σύμφωνα με ένα προκαθορισμένο (τεχνητό) σενάριο (πολιτική η πράξη) σε αναμονή υλοποίησης.

Για την ιστορική ακρίβεια, ο διεθνής πόλεμος στο Αφγανιστάν ήταν ενάντια στην Al Qaida και ενάντια στις εξτρεμιστικές και τρομοκρατικές ισλαμικές δυνάμεις που είχαν οργανώσει και πραγματοποιήσει την πιο φρικτή επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου κατά των ΗΠΑ. Ο πόλεμος ήταν επίσης εναντίον τέτοιων δυνάμεων που φιλοξενούσαν αυτή την τρομοκρατική ομάδα στο Αφγανιστάν.

Μετά την εκτέλεση του Οσάμα Μπιν Λάντεν στο Πακιστάν και πάνω από 20 χρόνια πολέμου, η αποχώρηση των δυνάμεων των ΗΠΑ ήταν μια συναινετική και όχι διαφιλονικούμενη διαδικασία. Οι Ταλιμπάν και ακόμη και οι εξτρεμιστικές ισλαμικές ομάδες που δρούσαν στο Αφγανιστάν είχαν πανηγυρίσει την αποχώρηση ως στρατιωτική, πολιτική και ηθική νίκη ενάντια στις διεθνείς δυνάμεις και κυρίως ενάντια στις ΗΠΑ. Το μόνο που ήθελαν ήταν οι ξένες δυνάμεις να φύγουν το συντομότερο δυνατό και να τελειώσουν με τον πόλεμο. Είχαν επίσης ελάχιστο ή κανένα ενδιαφέρον για αντίποινα εναντίον πολιτικά εξουδετερωμένων Αφγανών που φέρονταν ότι συνεργάστηκαν με ξένες ή αμερικανικές δυνάμεις ούτε όρεξη για περαιτέρω αντιδικία με τη διεθνή κοινότητα. Οι Ταλιμπάν ή ακόμη και οι κύριες εξτρεμιστικές ισλαμικές ομάδες είχαν ελάχιστα έως καθόλου κίνητρα για να εμποδίσουν ή να περιπλέξουν την ομαλή και συντεταγμένη  αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν ή ακόμα περισσότερο να πραγματοποιήσουν νέα τρομοκρατική επίθεση που θα μπορούσε να παρατείνει τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ, να διακινδυνεύσει τη νίκη ή να επιβουλευθεί τη νεοαποκτηθείσα κυριαρχία.

Προφανώς όμως δεν ίσχυε το ίδιο με τα εξτρεμιστικά ιδιωτικά καρτέλ που ελέγχουν τα  διεθνή μέσα ενημέρωσης, τα οποία εξέλαβαν την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν ως μια ακόμα ευκαιρία

• Να αναβιώσουν την εκστρατεία τους για τη διάδοση παγκοσμίως της παράνομης μετανάστευσης και της παράγωγης βιομηχανίας του εγκλήματος που υποκινείται και διοργανώνεται από τη διακίνηση μεταναστών μέσω ΜΚΟ και άλλων με την υποστηρικτική κάλυψη των ελεγχόμενων μέσων ενημέρωσης
• Να υποκινήσουν πολιτικά νέο μαζικό κύμα – έξοδο (παράνομης) μετανάστευσης από το Αφγανιστάν και (ελπίζοντας) από την ευρύτερη Μέση Ανατολή και κατ’ επέκταση από την Αφρική (κατευθυνόμενη κατά της Ευρώπης) και τη Λατινική Αμερική (κατευθυνόμενη κατά των Η.Π.Α.)
• Να θέσουν σε κίνδυνο την επιχείρηση αποχώρησης των συμμαχικών δυνάμεων και την ασφάλεια του πληθυσμού και του στρατιωτικού προσωπικού
• Να διακινδυνεύσουν τις συνθήκες ασφάλειας, να επιδεινώσουν εκ νέου τη σύγκρουση με τους Ταλιμπάν και να αποσταθεροποιήσουν τις σχέσεις με τους συμμάχους και την περιοχή
• Να παρατείνουν τη σύγκρουση και φέρουν τους ηγέτες των Ταλιμπάν εκ νέου αντιμέτωπους με τους διοικητές των Αμερικανικών και διεθνών δυνάμεων
• Να διακηρύξουν σε εξτρεμιστικές και τρομοκρατικές ομάδες όπως ο ISIS
  • Απεριόριστη εξουσία, ακλόνητη συνεργασία και αξεπέραστη ικανότητα για τρομοκρατικά χτυπήματα
  • Αταλάντευτη νομιμοφροσύνη στη συμβολική εκδίκηση του πολέμου και στην ανταπόδοση για αυτό που αντιλαμβάνονταν από κοινού ως ανεπιθύμητη στρατιωτική αντίδραση των ΗΠΑ στην τρομοκρατική πολεμική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου
• Να διαφημίσουν την πρακτική της παρανομίας, της ανομίας, την κρίσης και του χάους
• Να διασπείρουν ανασφάλεια, αναστάτωση και αταξία στο παγκόσμιο κοινό
• Να επιβεβαιώσουν την δεσποτεία, την ατιμωρησία και την απουσία καταλογισμού ευθύνης από την παραβίασης του νόμου, της τάξης και της ασφάλειας
• Να εκθέσουν, να θέσουν σε κίνδυνο, να βλάψουν και να ταπεινώσουν τις Ένοπλες Δυνάμεις των Η.Π.Α

Τις ιδιαιτερότητες του δολίου σεναρίου των μέσων ενημέρωσης ακολούθησαν οι τυπικές πρακτικές της υπερβολής, της διαφημιστικής εκστρατείας και της υστερίας που είχαν σχεδιαστεί για να τροφοδοτήσουν τον φόβο, τον τρόμο και τον πανικό σχετικά με τις «βίαιες αντεκδικήσεις» που υποτίθεται ότι αναμένονταν από τον επικείμενο πόλεμο που δήθεν ετοίμαζαν οι Ταλιμπάν εναντίον των συνεργατών των «δαιμονικών» συμμαχικών δυνάμεων σε συνδυασμό με απατηλές υποσχέσεις για ευκαιρία ζωής με δωρεάν μετάβαση από την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ και πολιτογράφηση στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, κυρίως Αφγανών γυναικών σε κατάσταση εγκυμοσύνης.

Για το σκοπό αυτό έφτασε το παγκόσμιο κοινό στο σημείο να ακούει και να βλέπει ρητές εξαγγελίες ή ξεκάθαρες προαναγγελίες τρομοκρατικής επίθεσης από τα μέσα ενημέρωσης, ενισχυόμενες σε ανοιχτές κραυγές ολοένα και πιο υστερικές όσο περνούσε η ώρα, που καλούσαν ωρυόμενες και ακόμη και διαμαρτυρόμενες για την καθυστέρηση της αναμενόμενης τρομοκρατικής επίθεσης από το διαβόητο ISIS ενώ κατεύθυναν αυτήν (την επίθεση αυτοκτονίας) συγκεκριμένα στην πύλη Abbey του αεροδρομίου της Καμπούλ η οποία φυλασσόταν από τον Αμερικανικό Στρατό.

Αυτή η εκστρατεία προαναγγελίας τρομοκρατικής επίθεσης από τα μέσα ενημέρωσης, ήταν νέα στην ιστορία και την πρακτική της τρομοκρατίας και έφερε τους στρατιωτικούς διοικητές των ΗΠΑ επί τόπου προ του αναγκαστικού διλήμματος,

• Να διατάξουν την υποχώρηση των δυνάμεων, οπότε ο φράκτης του αεροδρομίου θα κατέρρεε, οι κινητοποιημένες μάζες θα πλημμύριζαν το αεροδρόμιο εμποδίζοντας την αποχώρηση και θέτοντας σε κίνδυνο, τον κόσμο, την επιχείρηση αποχώρησης και την ασφάλεια της εναέριας κυκλοφορίας ή
• Να μείνουν στις θέσεις τους παρά τον κίνδυνο για την ασφάλεια των στρατευμάτων που έφτασαν σε απώλειες δεκατριών ανδρών των αμερικανικών δυνάμεων και πάνω από εκατό Αφγανών φυγάδων αφού το ISIS συμμορφώθηκε τελικά με την πίεση των μέσων ενημέρωσης και τελικά έστειλε τον βομβιστή αυτοκτονίας στην πύλη Abbey του αεροδρομίου της Καμπούλ.

Και στις δύο περιπτώσεις η ασφάλεια της επιχείρησης είτε κινδύνευε είτε είχε ήδη διακυβευθεί και γι’ αυτόν τον πρόσθετο λόγο η επιλογή του στρατού των ΗΠΑ να κρατήσει τη γραμμή άμυνας ήταν αναμενόμενη και σωστή, παρά τις κραυγές (απειλές) των ΜΜΕ για το αντίθετο.

Για την οικονομία περαιτέρω τεχνικών αναλύσεων και προς όφελος του απολογισμού που παρασχέθηκε στο Αμερικανικό Κογκρέσο κατά τις πρόσφατες ακροάσεις για την αποχώρηση από το Αφγανιστάν, στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες θα πρέπει να υπενθυμίσουν στο κοινό ότι οι Αμερικανικές Στρατιωτικές Μονάδες είναι τμήματα των ενόπλων δυνάμεων για την εθνική ασφάλεια και την άμυνα των Η.Π.Α. που πολεμούν με εχθρούς σε μάχες. Δεν είναι πολιτειακές ή ομοσπονδιακές αστυνομικές δυνάμεις για την καταπολέμηση του εγκλήματος και την επιβολή του νόμου ή Σώματα Εθνικής Φρουράς για την πολιτική ασφάλεια, τη δημόσια τάξη ή τον έλεγχο ταραχών.

Τέλος, εκτιμώ την ψυχραιμία των αναγνωστών μου. Πράγματι η σύνταξη αυτών των γραμμών είναι ενίοτε πιο εύκολη από την ανάγνωσή τους.

Ιωάννης Α. Οικονομίδης